Trong hệ thống điều khiển phun nhiên liệu hiện đại của ô tô, hai khái niệm quan trọng không thể bỏ qua chính là Short Term Fuel Trim (STFT) và Long Term Fuel Trim (LTFT). Đây là hai chỉ số quan trọng trong việc điều chỉnh lượng nhiên liệu được cung cấp cho động cơ, giúp tối ưu hóa hiệu suất và đảm bảo hỗn hợp nhiên liệu/không khí luôn ở mức lý tưởng.
1. Short Term Fuel Trim (STFT) là gì?
STFT là quá trình hiệu chỉnh ngắn hạn để điều chỉnh lượng nhiên liệu phun vào động cơ. Nó hoạt động dựa trên tín hiệu cảm biến oxy, phản ứng rất nhanh với các thay đổi trong tỷ lệ nhiên liệu/không khí.
- Khi động cơ hoạt động, cảm biến oxy sẽ liên tục đo lường mức oxy còn lại trong khí thải. Dựa vào dữ liệu này, bộ điều khiển động cơ (ECM) sẽ thay đổi lượng nhiên liệu để đảm bảo hỗn hợp không quá giàu hoặc quá nghèo.
- Nếu hỗn hợp quá nghèo (quá ít nhiên liệu so với không khí), ECM sẽ tăng lượng phun nhiên liệu để làm giàu hỗn hợp. Ngược lại, nếu hỗn hợp quá giàu, ECM sẽ giảm lượng phun nhiên liệu.
- Mức hiệu chỉnh của STFT thường dao động xung quanh 0%, tức là trạng thái lý tưởng. Nếu con số vượt quá ±10%, đó là dấu hiệu hệ thống nhiên liệu đang gặp vấn đề.
2. Long Term Fuel Trim (LTFT) là gì?
LTFT là sự hiệu chỉnh dài hạn trong hệ thống nhiên liệu, đáp ứng những thay đổi lớn hơn mà STFT không thể khắc phục ngay lập tức. Trong khi STFT phản ứng nhanh với từng thay đổi ngắn hạn, LTFT xử lý các vấn đề kéo dài, điều chỉnh lượng nhiên liệu sao cho phù hợp với trạng thái hoạt động của động cơ trong thời gian dài.
- LTFT hoạt động chậm hơn nhưng lại có ảnh hưởng lớn hơn đến việc điều chỉnh tổng thể. Khi STFT thường xuyên phải điều chỉnh lớn, ECM sẽ can thiệp bằng LTFT để giữ mức cân bằng lâu dài.
- Giá trị LTFT có thể âm hoặc dương: giá trị dương (+) chỉ ra hỗn hợp cần được làm giàu hơn, trong khi giá trị âm (-) chỉ ra hỗn hợp cần được làm nghèo bớt.
3. Khi nào cần chú ý đến STFT và LTFT?
STFT và LTFT là những chỉ số cần kiểm tra thường xuyên khi động cơ có dấu hiệu bất thường hoặc hệ thống báo lỗi cảm biến oxy, Catalytic Converter, hoặc hỗn hợp nhiên liệu quá giàu/nghèo. Nếu STFT và LTFT vượt quá 10%, đó là dấu hiệu cần khắc phục ngay lập tức.
- Bình thường: Các chỉ số STFT và LTFT dưới 10% là an toàn và phản ánh hệ thống hoạt động bình thường.
- Bất thường: Khi STFT hoặc LTFT vượt quá 10%, có thể hệ thống nhiên liệu đang gặp sự cố, cần kiểm tra chi tiết.
4. Kinh nghiệm thực tế và lưu ý
- Khi động cơ gặp các mã lỗi liên quan đến cảm biến oxy, Catalytic Converter, hoặc hỗn hợp nhiên liệu giàu/nghèo, cần kiểm tra và phân tích dữ liệu STFT và LTFT để xác định nguyên nhân.
- Trước khi phân tích, hãy kiểm tra dữ liệu đóng băng (Freeze Frame) để biết được trạng thái động cơ tại thời điểm xuất hiện lỗi. Điều này giúp bạn xác định chính xác thời điểm xảy ra sự cố và đưa ra phương án sửa chữa hiệu quả.
📞 Liên hệ ngay với Trung tâm đào tạo EAC để được tư vấn và học hỏi thêm kiến thức chuyên sâu về hệ thống phun nhiên liệu:
- Hotline: Ms Phương: 0862 17 17 16
- Địa chỉ: Hải Bối, Đông Anh, Hà Nội