Theo thông tin từ Bộ Giáo dục và Đào tạo (GDĐT), kết thúc đăng ký xét tuyển đại học (ĐH) đợt1 năm 2023, tổng số thí sinh đã nhập nguyện vọng đăng ký xét tuyển là hơn 660.000, tương đương 66% so với số thí sinh đăng ký dự thi tốt nghiệp THPT.
Như vậy, so với 5 năm 2022 (tỉ lệ này là 64,07%) thì tỉ lệ đăng ký xét tuyển ĐH năm 2023 có tăng hơn. Nhưng chỉ có 66% đăng ký xét tuyển ĐH, có nghĩa là còn khoảng 34% (hơn 300.000) thí sinh không chọn con đường vào ĐH. Đây cũng là sẽ là nguồn tuyển dồi dào với các trường nghề.
Từ thực trạng cử nhân gác bằng tốt nghiệp, rẽ ngang chạy xe ôm công nghệ, làm công nhân, làm thêm, bán hàng online, xuất khẩu lao động… là hồi chuông báo động về sự lãng phí chất xám, tài chính và thời gian “vàng” của một bộ phận người trẻ hiện nay.
Một trong những nguyên nhân khiến cho tình trạng sinh viên khó tìm việc làm sau ra trường là các em đang thiếu sự định hướng nghề nghiệp sát sao từ phía nhà trường và xã hội. Phần lớn các trường THPT chưa chủ động kết nối với các trường dạy nghề để định hướng cho học sinh lựa chọn nghề nghiệp theo đúng sở trường, xu hướng. Trong khi thực tế sinh viên học ĐH ở các trường không thuộc top trên thì thất nghiệp nhưng học sinh từ các trường nghề, trung tâm nghề lại được săn đón.
Cơ hội xuất khẩu lao động với những học sinh học nghề rất nhiều, đặc biệt là các nước phát triển như Nhật, Đức, Hàn Quốc…Việc thiếu sự định hướng nghề nghiệp dẫn đến học sinh khi đăng ký ngành học đã không tính đến xu thế, chọn những ngành học khó tìm việc. Cùng với việc không tự tôi luyện, bồi dưỡng, học thêm ngoại ngữ và các kỹ năng khác phục vụ cho nghề nghiệp, nhiều sinh viên ra trường không thể tìm được việc làm như mong muốn. Đồng thời hiện nay khi mà kinh tế thế giới dự kiến cả thập kỷ sẽ rất khó khăn nên nếu các bạn học sinh sinh viên không có năng lực, kỹ năng, tay nghề thực sự thì sẽ rất khó tìm kiếm được công việc thuận lợi tiến tới làm chủ bản thân mình, phát triển độc lập.
Theo thông kế số liệu cho thấy, ở mùa tuyển sinh 2022, trong hơn 320.000 thí sinh không xét tuyển ĐH, rất nhiều bạn trẻ đã chủ động chọn học các trường nghề, trung tâm đào tạo nghề thay vì xem ĐH là “con đường duy nhất“. Đây là một tín hiệu đáng mừng cho những nỗ lực của giáo dục nghề nghiệp trong thời gian qua. Tâm lý “sính” bằng ĐH trước hết từ phía các phụ huynh sau đó tác động ngược trở lại học sinh. Theo đó, các trường nghề trung tâm đào tạo nghề cần có lộ trình để tiếp tục nâng cao chất lượng, tận dụng những kết nối sẵn có với các doanh nghiệp để cải thiện chương trình và cơ sở vật chất, đảm bảo đầu ra cho người học. Từ đó, tăng sức hấp dẫn của trường CĐ, trung cấp trong mắt người học.
Chia sẻ với chúng tôi học sinh Nguyễn Văn Linh quê quán ở Sóc Sơn Hà Nội cho biết: “Sau khi thi xong kỳ thi tốt nghiêp THPT em đạt được số điểm là 19,5 cho tổ hợp khối A cũng đủ điểm đỗ vào một số trường ĐH tầm trung nhưng em đã quyết tâm chọn học nghề. Bởi từ bé em đã có niềm đam mê với ô tô xe máy. Em nhận thấy kể cả nếu học đại học đi chăng nữa thì em vẫn phải giỏi nghề để sau này ra trường cơ hội việc làm với em sẽ nhiều hơn. Với em, quan trọng nhất là tay nghề, là thực lực chứ không phải là bằng cấp và con số ạ, em chọn học nghề để nhanh chóng tiếp cận với công việc, có cơ hội đi làm luôn và hỗ trợ được một phần kinh tế cho gia đình vì gia đình em cũng làm nông nghiệp, kinh tế có phần eo hẹp ạ. Em và gia đình cũng cân nhắc khá nhiều, tham khảo nhiều trung tâm. Sau cùng em đã chọn học nghề ô tô toàn diện ở trung tâm đào tạo EAC”.
Nghề ô tô hiện nay được rất nhiều người quan tâm. Theo số liệu thống kê năm 2022 thì ngành Công nghiệp sản xuất ô tô trong nước hiện có 56 doanh nghiệp tham gia sản xuất và lắp ráp, gồm 38 doanh nghiệp trong nước (như Vinfast, Trường Hải, TMT…) và 18 doanh nghiệp nước ngoài (với các thương hiệu nổi tiếng như Ford, Mercedes, Toyota, GM…). Sản lượng sản xuất hàng năm của toàn ngành vào khoảng 460.000 sản phẩm, trong đó chủ yếu là xe con, xe tải và xe khách với sản lượng xe con trung bình đạt 200.000 sản phẩm mỗi năm, sản lượng xe tải và xe khách tương ứng là 215.000 sản phẩm mỗi năm…
Dự báo sản lượng sản xuất trong những năm tới đây còn tiếp tục tăng trưởng. Từ thực trạng này dẫn đến lượng lao động cần cung ứng cho ngành công nghiệp ô tô là rất lớn song song với đó thì cơ hội việc làm cho các bạn học sinh sinh viên là rất lớn và các thách thức cũng không nhỏ. Nếu các bạn còn đang băn khoăn trong việc chọn nghề thì nghề ô tô là một nghề rất tiềm năng cho các bạn tham khảo, lựa chọn.
